Eind mei werd Raphaël Malagnini de nieuwe arbeidsauditeur in Luik en verving hij Christian Gaber. Tijdens dit interview blikken we terug op zijn carrière en bespreken we de nieuwe taken van de voormalige magistraat van het Federaal Parket.
Op de tweede verdieping van het zuidelijke bijgebouw van het Justitiepaleis in Luik werkt Raphaël Malagnini, die sinds 22 mei 2024 de nieuwe arbeidsauditeur is. Zijn kantoor is sober ingericht (de nieuwe arbeidsauditeur verklaart het volgende: “Ik heb nog niet al mijn kartonnen dozen geopend.”), maar hij praat als een waterval over zijn nieuwe taken.
Jouw komst naar het arbeidsauditoraat is in feite een terugkeer.
Raphaël: Tijdens een aantal cursussen over het arbeidsrecht of de sociale zekerheid in het laatste jaar van mijn universitaire studies was ik me er reeds van bewust dat ik me later graag aan deze materies zou wijden. Vervolgens ebde mijn interesse voor deze thema’s nooit weg, zij het in het advocatenkantoor waar ik werkte, dan wel als assistent aan de ULiège. Het was dus niet meer dan een logische volgende stap om mijn gerechtelijke stage bij het arbeidsauditoraat af te leggen.
Maar je bleef niet op het arbeidsauditoraat.
Raphaël: Wegens een tekort aan plaatsen, maakte ik de overstap naar het parket waar ik me als toegevoegde substituut-procureur des Konings in het klassieke strafrecht kon inwerken. Ik kon mijn management- en leidinggevende vaardigheden bij de sectie burgerlijke stand van het parket op punt stellen, hetgeen me enorm beviel. Ik hou immers van alles wat verband houdt met projecten op lange termijn. Ik kijk graag verder dan het dossier, bestudeer de context, en probeer te zoeken naar manieren om de zaken te verbeteren.
Je belandde bij het parket in 2010 en verliet het in 2014.
Raphaël: Om terug te keren naar het arbeidsauditoraat in Luik, waar een plaats van substituut-arbeidsauditeur werd opengesteld. Tegelijkertijd werkte ik als gedelegeerd magistraat samen met het Federaal Parket om in het kader van een project de dossiers van ernstige en georganiseerde sociale fraude beter te beheersen. In 2016 ging ik daadwerkelijk aan de slag bij het Federaal Parket.
Toen de plaats van arbeidsauditeur opengesteld werd, aarzelde ik niet om me kandidaat te stellen
Wat blijft je bij over jouw passage bij het Federaal Parket?
Raphaël: Het Federaal Parket beheert niet alleen terrorismedossiers en dossiers van georganiseerde criminaliteit, maar ook dossiers van ernstige en georganiseerde sociale fraude. We slaagden erin om doeltreffend te werk te gaan, waarbij namelijk een volledige organisatie die zich bezighield met coronafraude, binnen een uitermate kort tijdsbestek ontmanteld kon worden. Het was ongekend voor een financieel dossier van een dergelijke omvang en we handelden uiterst efficiënt. Kortom, ik leverde nog steeds heel graag een bijdrage aan de strijd tegen de sociale fraude. Het hoeft geen betoog dat ik niet aarzelde om mijn kandidatuur te stellen toen de plaats van arbeidsauditeur werd opengesteld.
Je staat nu aan het hoofd van een heel andere rechtsmacht.
Raphaël: Ja, ik stap over van het meest bekende parket van het land naar een beslist vertrouwelijkere structuur. Hoewel het arbeidsauditoraat van Luik kan rekenen op twintig magistraten (zonder de Federale Gerechtelijke Politie, de inspectiediensten, enz. uit het oog te verliezen), is het actief in zeven vestigingen verspreid over drie provincies (Luik, Namen en Luxemburg) met soms zeer uiteenlopende sociale werkelijkheden en benaderingen die dus naargelang de situatie op elkaar dienen te worden afgestemd.
Je lijkt de toekomst met vertrouwen tegemoet te zien.
Raphaël: Dankzij de enorme inspanningen die de afgelopen jaren geleverd werden, kan 90% van de dossiers van het arbeidsauditoraat vandaag elektronisch afgehandeld worden. Tien jaar geleden was dit 0%. We beschikken over alle troeven om uit te groeien tot een sterk merk binnen het Openbaar Ministerie. Hoewel ons werk soms miskend wordt, behandelen we nochtans zeer belangrijke dossiers. Vandaar het belang om te communiceren, uit te leggen wat we dagelijks doen, onze opdrachten toe te lichten, enz. Op deze manier kunnen we ons profileren, maar ook onze eigen acties in vraag stellen.
Welke uitdagingen dienen te worden aangegaan?
Raphaël: De belangrijkste uitdaging zal erin bestaan om samen een werkmethode te definiëren en in de praktijk om te zetten en uiteindelijk om ervoor te zorgen dat alle personeelsleden zich deze methode toe-eigenen en naleven. Ik zal me bijna uitsluitend bezighouden met het management en bijgevolg de dossiers niet langer zelf opvolgen, hoewel ik erover zal blijven waken. Ik zal het nieuwe ambt van arbeidsauditeur moeten ontdekken: ik zal nog steeds fungeren als magistraat, maar zal de jobinhoud nog moeten achterhalen.
Teamwerk lijkt belangrijk voor je te zijn ...
Raphaël: Ik ben kennis beginnen maken met al mijn collega’s. Ik ben overigens van plan om tijd door te brengen met elke magistraat en hen elk afzonderlijk te ontmoeten. Een vragenlijst met verschillende materies werd voorbereid en zal worden ingevuld door de magistraten en juristen. Voor mij is het de bedoeling om kwaliteitsvollere informatie te vergaren over de manier waarop elk personeelslid functioneert, over welke houding hij/zij aanneemt ten aanzien van zijn/haar dossiers en in fine om na te gaan hoe de werkomstandigheden nog verder kunnen worden geoptimaliseerd.
Het doel ervan is tweeledig.
Raphaël: De arbeidsauditoraten spelen een uiterst belangrijke rol omdat ze het mogelijk maken om het evenwicht te herstellen: ze staan immers in voor zowel het strafrecht (waarbij ze ervoor zorgen dat de betalingsplichtigen gevolg geven aan hun betalingen) als het burgerlijk recht (waarbij ze erop toezien dat de uitbetalingen correct verlopen, met andere woorden dat eenieder krijgt waarop hij/zij recht heeft). We werken daarentegen met een vast budget en moeten bijgevolg een beroep doen op een beperkte recherche- en personeelscapaciteit. We dienen dus na te gaan in welke sectoren we het meest doeltreffend kunnen optreden en waar we met onze acties het meest impact kunnen creëren. We moeten met andere woorden onze interventies richten op de gedragingen die de samenleving het meest schaden.
Kan je ons tot slot enkele interessante cijfers voorleggen?
Raphaël: In 2023 kon het arbeidsauditoraat van Luik reeds louter via minnelijke schikkingen (geldboetes) ongeveer 1,2 miljoen euro terugwinnen. Wanneer men hierbij ook rekening houdt met de verbeurdverklaringen en de “vrees om betrapt te worden” - die ertoe aanzet om de regels na te leven - denk ik gerust te kunnen stellen dat we niets aan de Staat kosten. De situatie kan verder enkel nog maar verbeteren in de nabije toekomst: het is namelijk onze ambitie om beduidendere sommen terug te vorderen, door ons namelijk toe te spitsen op grootschalige fraude. We bevinden ons nu niet alleen in de situatie om vooruitgang te boeken, maar we zullen dit daadwerkelijk doen!
