Afgestudeerd als jurist. Stage gelopen bij de VRT. Radio-uitzendingen gemaakt voor de lokale radio. En vervolgens persmedewerker en jurist bij parket Oost-Vlaanderen. Een passie voor communicatie, radio én Justitie. Het is de rode draad door het leven van Alexandra Verhaeghe. En nu maakt ze haar volgende droom waar: magistraat worden.
Toen Alexandra wilde verder studeren, kwamen er verschillende opleidingen in aanmerking. “Ik heb getwijfeld tussen taal- en letterkunde, journalistiek, psychologie en rechten. Uiteindelijk is het rechten geworden. Mijn passie voor taal en communicatie kon ik wel niet loslaten. Ik vind het fijn om met taal bezig te zijn en te focussen op het maatschappelijke luik, op wat er gebeurt in de wereld. Toen ik als kersvers afgestudeerde jurist een jobaanbieding zag bij de communicatiedienst van parket Oost-Vlaanderen heb ik dan ook niet getwijfeld. Mijn twee werelden kwamen daar samen: communicatie en Justitie.”
Toen ze persmedewerker was bij parket Oost-Vlaanderen maakte Alexandra een podcast, waarbij ze op een heldere manier thema’s over het parket dichter bij de burger wilde brengen. “Ik vind het belangrijk dat Justitie niet enkel in de rechtszaal blijft, maar ook naar buiten treedt. Zeker in een tijd als deze waarbij veel te doen is rond het vertrouwen van de burgers in Justitie. Veel van mijn vrienden vroegen mij ‘een parket, wat doet dat juist?’. Ze hadden er wel al van gehoord, maar wisten niet goed wat het allemaal juist inhoudt. Bij parket Oost-Vlaanderen kreeg ik de kans om daar met de podcastreeks een antwoord op te bieden. Ik heb altijd al een grote liefde gehad voor radio. Tijdens mijn studententijd werkte ik voor de studentenradio in Leuven en voor de lokale radio in Aalter. Ik wist dus gelukkig al hoe je aan de knoppen moest draaien om tot een goede podcast te komen (lacht).”
Een goede stresstest
Na een jaar als persmedewerker was de tijd rijp voor Alexandra om terug haar achtergrond als jurist naar boven te halen en startte ze als jurist bij het parket Oost-Vlaanderen. Vandaag is ze klaar om voor de job van haar dromen te gaan: magistraat. “Als parketjurist geef je bijstand aan magistraten en werk je voor én samen met hen om dossiers te behandelen en te bekijken. Naar de rechtszaal gaan, contact hebben met partners binnen Justitie en nachtdiensten doen, zoals magistraten, dat is wat ik wilde.”
Ze schreef zich in voor het vergelijkend toelatingsexamen tot de gerechtelijke stage. “Eerst krijg je een schriftelijk examen, waarbij je een casus zo goed mogelijk moet oplossen. Dan moet je verschillende analytische en psychologische testen doorlopen. Vervolgens word je uitgenodigd voor een mondeling examen bij de Hoge Raad voor de Justitie. Dat is een vrij spannend moment, waarbij dieper wordt ingegaan op jouw achtergrond, het psychologische luik, hoe je het schriftelijk examen hebt aangepakt en er worden nog een aantal juridische vragen gesteld. Een goede stresstest (lacht). Daarna is het afwachten tot je de verlossende mail krijgt dat je geslaagd bent.”
Er volgde al snel goed nieuws en Alexandra mocht starten met haar twee jaar durende gerechtelijke stage: het eerste jaar bij het Openbaar Ministerie (parket Oost-Vlaanderen) en het tweede jaar bij de Zetel (de rechtbank van eerste aanleg in Leuven), die ze nu doorloopt. “Tijdens de stage bij het Openbaar Ministerie oefen je, onder begeleiding en later op een meer zelfstandige basis, de functie van magistraat uit. Je zit als een copiloot naast de magistraat en bepaalt mee welke beslissingen er genomen moeten worden. Je hebt de luxe om alles van op de eerste rij mee te maken. Na een half jaar stage mag je alleen naar een zitting. Je hebt dan ook dagdiensten en nachtdiensten, waarbij je in nauw contact staat met de politie. Je wordt daar heel goed op voorbereid door je stagemeester.”
En dat die eerste nachtdiensten best wel spannend zijn, kon Alexandra meteen ondervinden. “Tijdens mijn eerste nachtdiensten ging het voornamelijk om gedwongen opnames en verdwijningen. Die zaken hielden me wakker en dan bleef ik nadenken over mogelijke pistes. Ik was er niet gerust in en wou alles opvolgen. De adrenaline zorgt dat je scherp blijft. In crisissituaties kan ik het hoofd koel houden en rationeel blijven, wat nodig is om je niet onderuit te laten halen. De hele nacht komen er telkens nieuwe zaken binnen, waardoor je goed het overzicht moet bewaren: van een zedenzaak, over een diefstal met geweld tot een overlijden. Het kan zich allemaal voordoen in één nacht.”
Stenen verleggen
Toch zijn er soms zaken die blijven hangen. “Zo was er tijdens mijn nachtdienst bijvoorbeeld een Syrische man die Dettol gedronken had en weggelopen was. De politie kon hem vatten, maar er moest nog een Arabische tolk gevonden worden, zodat de psychiater, de politie en de man met elkaar in gesprek konden gaan. Je stelt dan alles in het werk om die tolk te vinden die op een zondagavond om 22 uur naar de spoedpsychiatrie kan gaan. Daarnaast komen er ook vaak zaken met intrafamiliaal geweld voor, waar je dan de meest gepaste maatregel neemt om die gezinssituatie te beveiligen. Het geeft voldoening dat je vanuit je engagement het verschil kan helpen maken. Je verlegt eerst één steentje, waarna je nog een steentje verlegt én nog eentje. En bij Justitie zijn er veel stenen om te verleggen (lacht).”
Na een jaar stage bij het parket volgt een jaar stage bij de Zetel. “Tijdens mijn stage bij de rechtbank van Leuven bereid ik samen met de rechter de zitting voor. Je bekijkt de dossiers en leest wat er ter discussie staat, waarna je de zitting volgt en samen met de rechter in beraad gaat. Je schrijft vervolgens een ontwerpvonnis, bezorgt het aan de rechter en die geeft dan feedback. Doordat je elke week meerdere zittingen hebt, kan je heel snel groeien in je job en leer je om een goed vonnis te schrijven. Het is ook interessant om in de rechtbank te zitten en de dynamiek te zien tussen de partijen, het Openbaar Ministerie en de rechtbank.”
Ontsnapte korenslang
Tijdens de gerechtelijke stage krijgen de magistraten in opleiding ook de kans om een externe stage te doen bij de partners van Justitie en moeten ze tal van theoretische en praktische opleidingen volgen om hen helemaal klaar te stomen voor de job als magistraat. “Je loopt tijdens de twee jaar stage ook twee en een halve maand stage bij een partner van Justitie: politie, gevangenis en justitiehuizen… Bij de politie mag je dan bijvoorbeeld mee in de combi op interventie. Wanneer ze aan een hoge snelheid prioritair langs de Gentse stadsring rijden, moet je wel even bekomen (lacht).”
“Of die keer toen de politie een oproep kreeg over een gestolen korenslang. Zo’n dier is blijkbaar veel geld waard en was verdwenen uit zijn terrarium. Ik was niet echt op mijn gemak toen ik in die woning stond, omgeven door tarantula’s, wandelende takken en andere exotische dieren. Door die stage kom je wel op plaatsen waar je als parketmagistraat anders niet komt. Van achter je bureau krijg je dan een dossier binnen, waarvan je denkt ‘oké, een gestolen slang’. Maar door mee op het terrein te zijn geweest tijdens de stage, besef je des te meer wat de politie allemaal doet. Je ziet bovendien van dichtbij hoe huiszoekingen verlopen, hoe gsm’s uitgelezen worden en welke impact dit alles heeft op de operationele werking van de politie.”
Dicht bij de mensen
Wat de toekomst ook brengt, Alexandra is er helemaal klaar voor om zich in te zetten ten dienste van de samenleving. “Ik sta graag kort bij de feiten en de mensen. Bij een parket ben je de eerste in de gerechtelijke keten, waardoor je daar al een verschil kan proberen maken. Dat spreekt mij het meeste aan. Al sluit ik niet uit dat ik misschien ooit wel naar de Zetel ga.”
“Wat zo mooi is aan de stage, is dat je een compleet plaatje krijgt van Justitie in het algemeen. Je maakt van dichtbij kennis met zaken waarover geschreven wordt in de pers en die leven in de maatschappij. Je leert ook zoveel mensen kennen. Samen met de andere magistraten in opleiding volg je de theoretische en praktische opleidingen, waarbij je ook ervaringen kan uitwisselen over de stage. We hebben zelfs een WhatsAppgroepje waar we ook trouw- en babynieuws in delen (lacht). Dat zijn echt collega’s voor het leven. Het is hard werken en een grote verantwoordelijkheid, maar je krijgt er zoveel voor in de plaats. De magistraten van parket Oost-Vlaanderen vertelden mij dat de gerechtelijke stage de mooiste tijd van hun leven was. En ik kan nu bevestigen: ze hebben gelijk.”
Artikel uit KortOM, het digitale magazine van het Openbaar Ministerie